Ondervoeding in de zorg: aandacht voor wat je niet altijd ziet

Tijdens de Week tegen Ondervoeding (11 t/m 15 november) vragen we extra aandacht voor een belangrijk thema in de zorg: ondervoeding.  Vooral kwetsbare groepen, zoals ouderen en mensen die in het ziekenhuis verblijven, lopen risico door een tekort aan voeding of voedingsstoffen, met name energie en eiwitten.

Je herkent ondervoeding niet altijd direct. Vooral bij mensen die langdurig ziek zijn of minder eetlust hebben, kan het snel over het hoofd worden gezien. Ondervoeding komt ook voor bij mensen met een normaal gewicht of overgewicht. Een verminderde eetlust als gevolg van ziekte, behandeling of ouderdom en problemen met kauwen en slikken spelen vaak mee. En vergeet niet de invloed van sociale factoren, zoals eenzaamheid.

Wat ondervoeding doet met gezondheid en zorg

Ondervoeding kan grote gevolgen hebben voor de gezondheid: het vertraagt het herstel van ziektes en operaties, verhoogt het risico op infecties en leidt tot verlies van spiermassa, wat de mobiliteit en zelfstandigheid aantast. In de langdurige zorg betekent dit dat bewoners meer afhankelijk worden van zorg. Dit legt niet alleen een nog grotere druk op zorgmedewerkers, maar brengt ook meer kosten met zich mee.

Samen voor betere zorg

Bij Albron geloven we in de kracht van samenwerking. Daarom werken we nauw samen met zorgverleners, diëtisten en facilitair medewerkers. Onze focus ligt op:
  • Het aanbieden van eiwitrijke maaltijden en tussendoortjes.
  • Het geven van gerichte trainingen aan onze medewerkers in de zorg waar praktijk en theorie samenkomen, o.a. over eiwitten, ondervoeding en diëten.
  • Aandacht voor verminderde eetlust en aangepaste consistenties volgens de IDDSI- richtlijnen.

Zet in op eiwitten en energie

Hoe zorg je voor voldoende eiwitten en energie verspreid over de dag? De basis is drie volwaardige hoofdmaaltijden, aangevuld met eiwitrijke tussendoortjes. Bij de warme maaltijd is het makkelijker om voldoende eiwitten binnen te krijgen, maar ontbijt en lunch zijn vaak een uitdaging. Het beschuitje met jam is bijvoorbeeld een echte favoriet, maar helaas bevat deze keuze vrijwel geen eiwitten. Om de juiste hoeveelheid eiwitten over de dag te verdelen, vind je hieronder een voorbeeldmenu.     

Smaakchefs in de langdurige zorg

Wist je dat bijna 20% van de ouderen al ondervoed is bij opname in een verpleeghuis? Onze Smaakchefs zijn dagelijks actief in de ouderenzorg, waar ze samen met bewoners verse maaltijden bereiden op de woongroep. Samen koken heeft veel voordelen: bewoners worden actief betrokken bij het bepalen van het menu en kunnen meehelpen in de bereiding. Zo ontstaan er maaltijden die precies aansluiten op hun wensen en behoeften. Met trainingen zoals de workshop ‘Dysfagie’ leren Smaakchefs hoe ze de consistentie van gerechten kunnen aanpassen voor bewoners met kauw- en slikproblemen. 
Geur speelt daarnaast een grote rol, zeker bij een verminderde eetlust. Omdat geur maar liefst 80% van de smaakervaring bepaalt, leren onze medewerkers hoe ze bijvoorbeeld smaakmakers kunnen gebruiken om de smaakbeleving te verhogen. Ook de woongroep zelf heeft een positieve invloed: door iemand met minder eetlust naast een goede eter te plaatsen, wordt het eetplezier vaak groter.

Ondervoeding in het ziekenhuis

Ook in ziekenhuizen is ondervoeding een groot aandachtspunt. Op sommige afdelingen heeft bijna 40% van de patiënten te maken met ondervoeding. Onze aanpak? We zorgen voor aantrekkelijke gerechten met de juiste voedingswaarden. Zo werken we bijvoorbeeld met dagspecials, gerechten die dagelijks wisselen en al een groot deel van de benodigde eiwitten per maaltijdmoment bevatten. We helpen daarnaast patiënten bij het maken van eiwitrijke voedingskeuzes. Ook kan het bieden van meerdere keuzes, kleinere porties en tussendoortjes helpen om de voedingsinname te verbeteren.

Wat levert het op?

Het mooie is: als we ondervoeding goed aanpakken, levert dat echt wat op. Dat blijkt uit het onderzoek dat Kenniscentrum Ondervoeding heeft gepubliceerd. Het bespaart veel kosten voor de zorg, maar het allerbelangrijkst: het betekent een beter en sneller herstel en een hogere kwaliteit van leven. 

Albron in de zorg

Johan Melein

Commercieel directeur Zorg

Johan Melein

Commercieel directeur Zorg